Op dinsdag 17 september waren we als raads- en commissieleden uitgenodigd bij het WMC. In dit bericht komen we daar graag op terug. Natuurlijk gaat het dan over financiën, maar het WMC is zoveel meer dan dat. De plannen voor de toekomst werden dan ook door nieuwe, uit België afkomstige directeur Bart van der Roost toegelicht. Nostalgie en professionaliteit vormen de kern voor WMC 75 jaar.
De directeur is voor het WMC overigens geen onbekende. Hij heeft sinds de jaren negentig als muzikant deelgenomen aan het concours. Zijn vader heeft in het verleden gefungeerd als jurylid.
NB. De bij dit bericht geplaatste foto is gemaakt tijdens het eerste WMC en hangt in het WMC-kantoor aan de Niersprinkstraat. Eerdere berichtgeving op onze site is hier en hier te vinden. In onderstaande tekst zijn links te vinden naar eerdere berichtgevingen in media en op de site van de provincie.
Financiën
Het is geen geheim dat het WMC in 2022 financiële problemen kende door het buitenfestival. Dat had allerlei oorzaken, waarbij met name de periode van organiseren (vlak na de laatste lockdown in een tijd met explosief stijgende kosten) het probleem was.
Heel kort door de bocht genomen kun je stellen dat het WMC drie jaar lang draait op subsidie van gemeente, provincie en een fonds van de Rijksoverheid. In een tijd met weinig sponsoring en kaartverkoop moet de voorbereiding van het vierjaarlijkse evenement immers wel worden voorbereid. In het vierde jaar komen daar wel inkomsten bij zoals sponsoring en kaartverkoop.
Het FCP
Vlak voor de zomer kwam het bericht dat een subsidie van het Fonds voor Cultuurparticipatie (FCP) niet wordt toegekend voor de periode 2025-2028. Dat kost het WMC € 800.000,- in vier jaar tijd. In een periode waarin de organisatie het verleden probeert op te lossen, is dat natuurlijk een tegenslag.
Vooropgesteld: de afwijzing van het FCP is op inhoudelijke gronden gericht, niet op financiële gronden of op basis van negatieve publiciteit. Het fonds kreeg aanvragen ter grootte van ruim 111 miljoen euro, terwijl er 30,5 miljoen euro beschikbaar is. 47 van de 167 instellingen kregen subsidie toegekend. Veel instanties werden dus teleurgesteld.
Gemeente en provincie
Het WMC krijgt nog twee andere subsidies. Allereerst is dat van de gemeente, die € 120.000,- per jaar overmaakt. De gemeente heeft ook geholpen met een lening, zodat het WMC het geflopte buitenfestival niet hoefde te staken en de rekeningen kon betalen. Later is deze lening kwijtgescholden. Dit had als reden dat veel subsidies pas worden verstrekt bij een positief eigen vermogen. Dat wil dus zeggen: als je meer bezittingen hebt dan schulden. Door dit te regelen, kon het FCP bijvoorbeeld de nog t/m 2024 lopende subsidie uitbetalen.
De provincie droeg bijna € 400.000,- bij over de periode 2021-2024. De nieuwe aanvraag voor de periode 2025-2028 heeft het WMC echter ingetrokken. Tijdens de informatieavond bleek dat dit in onderling overleg was met de provincie.
Provinciale Staten heeft op voorstel van Gedeputeerde Staten in het voorjaar namelijk het beleidskader cultuur en erfgoed aangenomen. In dat beleidskader is sprake van een nieuwe subsidie voor zogenaamde “beeldbepalende evenementen” waar het WMC expliciet genoemd wordt. De nieuwe aanvraag wordt hier dan ook op gericht.
De financiële toekomst
Er is nog veel onduidelijk. Wat kan de gemeente doen, hoe hoog zal de bijdrage van de provincie worden en welke andere subsidies zijn er mogelijk?
Om met dat laatste te beginnen, gat Bart van der Roost aan samen met een bureau bezig te zijn met een subsidiescan. Waar mogelijk worden nieuwe, extra aanvragen verricht. Ook is het FCP niet helemaal van tafel. Het WMC heeft namelijk bezwaar gemaakt tegen de afwijzing van de aangevraagde subsidie. Gelet op het grote aantal aanvragen en beperkte budget is succes hier allerminst verzekerd.
Daarnaast kent het FCP ook incidentele subsidies, bijvoorbeeld voor talentontwikkeling. Het WMC zal ook hiernaar blijven kijken. De begroting 2025 zal veel verduidelijken, maar deze zal pas laat definitief zijn. Er is immers nog zoveel onzeker.
WMC 75 jaar
Dat maakt ook dat het WMC in 2026 sowieso niet de vorm kent van 2022. Het buitenfestival zal een minder prominente rol spelen en het aantal weekenden mars- en showwedstrijden zal terug worden gebracht naar twee. Vorige editie waren er veertig concerten gepland, ook dit zal fiks verminderd worden.
Toch zijn er veel positieve dingen te melden. Ondanks de noodzaak om terug naar de kern te gaan, wordt toegewerkt naar een unieke editie. In 2026 bestaat het WMC immers 75 jaar.
Namens de PvdA Kerkrade was fractievoorzitter Sander Gorissen aanwezig bij de informatieavond. Hij vroeg naar de ervaring van Bart van der Roost als deelnemer en hoe hij dit ervaring wil inzetten voor de volgende editie.
Hij gaf daarop aan dat hij met medewerkers en vrijwilligers wil inzetten op een WMC dicht bij muzikanten én bezoekers. Met een nadrukkelijke rol voor het park (“een echte festivallocatie”) en de Markt die daardoor meer gebruikt kan worden voor spontane optredens van korpsen. Ook is de organisatie bezig met andere nostalgie: met je eigen gevulde koelbox naar de wedstrijden. Dat zal zeker niet twee weekenden lang zijn, maar het WMC zet wel in op zeker één dag.
Betaalbaarheid
Een andere vraag die onze fractie stelde, ging over prijzen. We kennen de gestegen prijzen in horeca en bij festivals en het WMC was daar in 2022 zelf ook slachtoffer van. Hoe zorg je ervoor dat de gemiddelde burger ook kan deelnemen?
Het antwoord daarop was allereerst dat dit probleem geen Kerkraadse of Nederlands probleem is. Nu al is bekend dat korpsen uit Azië voor deelname aan het WMC tegen gigantische kosten aanlopen. Het verblijf in Kerkrade is daarbij alleen mogelijk wanneer dit voor een paar euro per dag kan. Het roept uiteraard meteen de vraag op of daar oplossingen voor te bedenken zijn die vroeger heel normaal waren. Niets is nog zeker, maar het WMC en de gemeenten zullen bekijken wat voor oplossingen mogelijk zijn.
Andere kostenposten die explosief gestegen zijn, hebben te maken met zaken als beveiliging. Het zijn kosten die je móét maken en die je dus moet terugverdienen in zaken als tickets en consumpties. Tel daarbij op dat het nieuwe kabinet de btw in de cultuursector verhoogt, een waarschuwing die ook Van der Roost geeft over het cultuurbeleid in het algemeen.
Het zal daarom niet makkelijk worden om het WMC betaalbaarder te houden dan andere vergelijkbare festivals. Toch wordt er nu al val alles verzonnen om ook genoeg te organiseren dat bijvoorbeeld gratis toegankelijk is.
Conclusie van de avond
Het WMC wordt door de directeur geschetst als de Olympische Spelen van de blaasmuziek. Het moet daarom in eerste instantie gaan om het belang van het concours zelf. Zaken als een buitenfestival zijn weliswaar belangrijk, maar zeker bijzaak. Nostalgie en professionaliteit zijn de kern van WMC 75 jaar.
